Shishir Hegde Column: ಪಂಜರದೊಳಗಿನ ಮಂಗಕ್ಕೆ ಐವತ್ತು ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ !

ಶಿಶಿರಕಾಲ

shishirh@gmail.com

ನಾನು ಈಗ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಅಮೆರಿಕದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಫಾರ್ಮಾ ಕಂಪನಿಯೊಂದರ ಲ್ಯಾಬ್‌ಗೆ ಹೋಗುವ ಪ್ರಮೇಯ ಬಂತು. ಆ ಕಂಪನಿಯ ಔಷಧಿಯೊಂದನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಕಂಪನಿಯವರು ಕೈಜೋಡಿಸಿದ್ದರು. ಆ ಸಂಬಂಧ ನಾವು ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿದ್ದ ಔಷಧಿಯ ‘ಪ್ರಿ-ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಟ್ರಯಲ್’ ನೋಡಲು ನಾನು ಹೋಗಿದ್ದು.‌ ಯಾವುದೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಅದು ಜನರ ಬಳಕೆಗೆ ಬರುವ ಮೊದಲು ಸಾವಿರದೆಂಟು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ದಾಟಬೇಕು.

ಅದಾದ ಮೇಲೆಯೇ ಮನುಷ್ಯರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ನೋಡಲು ಅನುಮತಿ ಸಿಗುವುದು. ಈ ಪ್ರಿ- ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪ್ರಯೋಗ, ಅಂದರೆ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪೂರ್ವ ಪ್ರಯೋಗ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೇ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸುವುದು.

ಲ್ಯಾಬ್‌ನ ಒಳಗೆ ಹೋಗುವ ಮೊದಲು ಇಡೀ ದೇಹವನ್ನು ಸ್ಯಾನಿಟೈಜ್ ಮಾಡುವ (ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವ) ಕೋಣೆಯನ್ನು ದಾಟಿ ಹೋಗಬೇಕು. ಒಬ್ಬರೇ ನಿಲ್ಲುವಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕ ಕೋಣೆ ಅದು. ಒಳಗೆ ಹೋಗು ತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಬಾಗಿಲುಗಳು ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡವು, ಒಳಗಡೆ ಹೊಗೆಯಂಥ ಗಾಳಿ ಸುಂಟರಗಾಳಿಯಂತೆ ಸುತ್ತ ಬೀಸಿತು. ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದುಕೊಂಡಿತು.

ನಮಗೆ ಧರಿಸಲು ಲ್ಯಾಬ್ ಕೋಟ್, ಶೂಗಳಿಗೆ ಹೊರವಸ್ತ್ರ, ತಲೆಗೆ ಟೊಪ್ಪಿ, ಇತ್ಯಾದಿ. ಕಣ್ಣುಗಳೆರಡು ಬಿಟ್ಟು ಬಾಕಿ ಎಲ್ಲವೂ ‘ಮುಚ್ಕೊಂಡ್’ ಇರಬೇಕು ಎಂಬುದೇ ಅಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಆದೇಶ. ಪ್ರಯೋಗ ವನ್ನು ನೋಡಲು ಹೋದವರಿಗೆ ಕೆಲವು ನಿಬಂಧನೆಗಳಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ಮುಟ್ಟುವಂತಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಯುವಾಗ ಚೆಚ್ಚರ ಅಲುಗಾಡುವಂತಿಲ್ಲ, ಮಾತನಾಡು ವಂತಿಲ್ಲ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Shishir Hegde Column: ಸ್ಟೇಸಿ ಮಾರ್ಕಮ್‌ ಹೇಳಿದ ಮರಣಶಯ್ಯೆಯ ಕಥೆಗಳು

ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ನಗು ಅಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣ ನಿಷಿದ್ಧ. ಆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಣಿಯ ಮೇಲೆ ಹಾಸ್ಯ, ತಮಾಷೆ ಮಾಡುವುದು ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ ಅಪರಾಧ. ಅವರು ನಮಗೆ ಪ್ರಯೋಗ ಹೇಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ, ಏನೇನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ನಾವೇನು ಮಾಡಬಹುದು, ಮಾಡಬಾರದು ಇವೆಲ್ಲ ಹೇಳಿ ಮುಗಿಸುವಾಗ ಒಂದೂವರೆ ಗಂಟೆ ಕಳೆದಿತ್ತು.

ಆ ಪ್ರಯೋಗದ ಜಾಗಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಮೊದಲು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಮೂರು ಕೋಣೆಯನ್ನು ದಾಟಿ ಹೋಗಬೇಕು. ಮೊದಲನೆಯ ಕೋಣೆಯ ಪಂಜರಗಳಲ್ಲಿ ಗಿನಿಪಿಗ್, ಇಲಿಗಳು, ಮೊಲ, ಕೋಳಿ, ಚಿಕ್ಕ ಮೀನು (ಜೀಬ್ರಾ ಫಿಶ್) ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಣಿಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿಡುವಂತೆ ಇಡಲಾಗಿತ್ತು. ಅದು ಫೈವ್ ಸ್ಟಾರ್ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ.

ಹವಾನಿಯಂತ್ರಿತ ಕೊಠಡಿ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಪಂಜರದೊಳಕ್ಕೆ ಮೆತ್ತನೆಯ ಶುಭ್ರ ಬಟ್ಟೆ ಹಾಸಲಾಗಿತ್ತು, ನೀರು ಆಹಾರ ಯಥೇಚ್ಛವಿತ್ತು. ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡಲೆಂದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಆಟಿಕೆ ಸಾಮಾನುಗಳಿದ್ದವು. ಆ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅದರಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಎಲ್ಲವೂ ಅತ್ಯಂತ ಆರೋಗ್ಯಕರವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದವು. ನೋಡಲು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಒಂದು ಚಂದ, ಯಾವುದೇ ಭಿನ್ನ, ಊನ ಇಲ್ಲ.

ಅದಾಗಿ ಎರಡನೇ ಕೋಣೆ ದೊಡ್ಡದು. ಅಲ್ಲಿ ಹಂದಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಮಂಗಗಳು. ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಮಂಗವನ್ನು ಇಡುವುದು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ. ಅವು ಕೂಡ ದಷ್ಟಪುಷ್ಟವಾಗಿ, ಹಾಯಾಗಿ ಇದ್ದವು. ಮೂರನೆಯ ಕೋಣೆ- ಇದು, ಗಿನಿಪಿಗ್ ಮೊದಲಾದವು ಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಯುವ ಜಾಗ. ಒಮ್ಮಿಂದೊಮ್ಮೆಲೇ ಕಾಡಿನಿಂದ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಐಸಿಯು ಒಳಗೆ ಬಂದ ಅನುಭವ. ಅಂದು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಆಗತಾನೆ ಚಿಕ್ಕ ಬಿಳಿ ಇಲಿಯೊಂದು ಅರಿವಳಿಕೆ ಔಷಧಿಯ ಮಂಪರಿನಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣೊಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.

ಅದರ ತಲೆಗೆ ಎರಡು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಡ್ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇಲಿಯನ್ನು ಚಿಕ್ಕ ಬೆಲ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿಡ ಲಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿದ್ದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಇಲಿಯ ಮಿದುಳಿನ ಸಿಗ್ನಲ್‌ಗಳನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಏನೇನೋ ಬರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಮಂಗವೊಂದನ್ನು ಏಸುಕ್ರಿಸ್ತನನ್ನು ಶಿಲುಬೆಗೇರಿಸಿಡುವಂತೆ ಕೈಕಾಲು ಕಟ್ಟಿಡಲಾಗಿತ್ತು. ಅದರ ಮೂಗು ಬಾಯಿ ಗೆ 2-3 ಕೊಳವೆ.

ಅದಕ್ಕೆ ಮಗುವಿಗೆ ಹಾಕುವ ಡೈಪರ್. ಅದರ ತಲೆತುಂಬ, ಎದೆಯಸುತ್ತ ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಡ್‌ಗಳಿದ್ದವು. ಅದರ ದೇಹಸಹಜತೆ ಕಂಪ್ಯೂಟರಿನ ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಗಳಾಗಿ, ಗ್ರಾಫ್, ಸಂಖ್ಯೆಗಳಾಗಿ ಮೂಡು‌ ತ್ತಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲಿರುವ ಸಲಕರಣೆಗಳು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಂತೆ ವಿಭಿನ್ನ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ಬೆಲ್ಟುಗಳು ಆ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ದೇಹವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟಿದ್ದರೆ ಅವುಗಳ ಒಳಗಿನ ಬದುಕುವ ಆಸೆ ಅವುಗಳ ಜೀವವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟಿದ್ದವು.

ಮುಂದಿನ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಂದಿಯೊಂದನ್ನು ಅರಿವಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟು ಮಲಗಿಸಿಡಲಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿಯೇ ನಾವು ನೋಡಲು ಹೋದ ಪ್ರಯೋಗವಿದ್ದದ್ದು. ನಮ್ಮ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಕೈಗೋ, ಕಾಲಿಗೋ ಚಿಕ್ಕ ಗಾಯವಾದಾಗ ರಕ್ತ ತಕ್ಷಣ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಂದು ಆಂತರಿಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ತಸ್ರಾವವಾದರೆ ಹರಿವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ.

ಹಾಗಾಗಿ ದೇಹದ ಅಂಥ ಭಾಗಗಳ ಆಪರೇಷನ್ ನಡೆಸುವಾಗ ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿಸಲು ವಿಶೇಷ ರಾಸಾ ಯನಿಕವೊಂದನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ಹಂದಿಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲಾಯಿತು. ಗೌಪ್ಯತೆಯ ಒಪ್ಪಂದದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಯೋಗದ ವಿವರಣೆ ಹೇಳುವಂತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಯಾವ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೂ ಪ್ರಯೋಗದ ನಂತರ ಬದುಕಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಖಚಿತವಾಗಿತ್ತು.

ಪ್ರಯೋಗದ ಮಧ್ಯದ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಜೀವ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ ಬದುಕುಳಿದವಕ್ಕೆ ದಯಾ ಮರಣ. ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಳಸಿದ ಯಾವ ಪ್ರಾಣಿಯನ್ನೂ ರಸ್ತೆಗೋ, ಕಾಡಿಗೋ ಬಿಡುವಂತಿಲ್ಲ. ಅದು ಕಾನೂನು. ನಾನು ಇಂಥ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋದದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲೇನಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಪ್ರಯೋ ಗಾಲಯಗಳು 50-60 ವರ್ಷ ಹಳೆಯವು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂದ ಲಕ್ಷಾಂತರ, ಕೋಟ್ಯಂತರ ಜನರ ಜೀವ ಉಳಿದಿದೆ.

ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳೆಂದರೆ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದ್ದಂತೆ ಎನ್ನುವುದು ತಪ್ಪಲ್ಲ. ವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಯೋಜನ ವಾಗಬೇಕೆಂದರೆ ಪ್ರಯೋಗವಾಗಬೇಕು. ಸಾವಿರವೋ ಲಕ್ಷವೋ ಇಲಿ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆ ಯಾದರೆ, ಬಲಿಯಾದರೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಮಂದಿಯ ಜೀವ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ನನಗೆ ಇಂಥ ಪ್ರಯೋಗಾ ಲಯಗಳಿಗೆ ಭೆಟ್ಟಿ ನೀಡಿದಾಗಲೆಲ್ಲ ಇದೊಂದು ದ್ವಂದ್ವ ಬಹುವಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತದೆ.

ಅನಿವಾರ್ಯವೆಂದು ಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ಹಿಂಸಿಸಿ ಬಲಿ ಕೊಡುವುದು ಸರಿಯೇ? ಅಥವಾ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೊಂದು ಇಲಿ, ಮಂಗ, ಹಂದಿಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಈ ರೀತಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟರೆ ತೊಂದರೆ ಯೇನು ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಂಡು ಸಮಾಧಾನಪಡಬೇಕೇ? ಅಮೆರಿಕವೊಂದರ ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ 3 ಲಕ್ಷ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಿ ಕೊಲ್ಲಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಲೆಕ್ಕ ಸುಮಾರು 10-12 ಲಕ್ಷ. ಹಾಗಂತ ನಾವು ನಿತ್ಯ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಕೊಲ್ಲುವ ಜೀವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇದೆಲ್ಲ ಲೆಕ್ಕವೇ ಅಲ್ಲ. ಆ ಲೆಕ್ಕವೇ ಬೇರೆ. ಮನುಷ್ಯ ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ನಿತ್ಯ ಸುಮಾರು 20 ಕೋಟಿ ಕೋಳಿ, 40 ಲಕ್ಷ ಹಂದಿ, 14 ಲಕ್ಷ ಕುರಿ, 9 ಲಕ್ಷ ಆಕಳು, 77 ಸಾವಿರ ಎಮ್ಮೆ, ಇವುಗಳ ಜತೆ ಮೀನುಗಳನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿದರೆ ಬರೋಬ್ಬರಿ ೬೦೦ ಕೋಟಿ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ತಿಂದು ತೇಗುತ್ತಾನೆ.

ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ದೊಡ್ಡದೇನಲ್ಲ ಎಂದು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಮರಣಕ್ಕೂ ಕಸಾಯಿ ಖಾನೆಯ ಮರಣಕ್ಕೂ ಹೋಲಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಅಜಮಾಸು ವಾರ್ಷಿಕ ಹತ್ತು ಕೋಟಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಔಷಧಿ ಪ್ರಯೋಗ ಹೊಸತೇನಲ್ಲ. ಎರಡನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿಯೇ ಹಂದಿ ಮತ್ತು ಮಂಗಗಳನ್ನು ಕೊಯ್ದು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ. 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಲೂಯಿ ಪ್ಯಾಶ್ಚರ್ ರೇಬಿಸ್ ಲಸಿಕೆಯನ್ನು ನಾಯಿಯ ಮೇಲೆ ಮೊದಲು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ನೋಡಿದ್ದು. ಅದಾದ ಮೇಲೆ 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಎಲ್ಲಾ ಔಷಧಿ, ಲಸಿಕೆ, ರೋಗನಿರೋಧಕ ಮದ್ದು, ಕೀಮೋಥೆರಫಿ- ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ ಗೆ, ದೇಹವನ್ನು ಕೊರೆಯುವ ರೀತಿ, ಆಪರೇಷನ್ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ ಅವೆಲ್ಲವೂ ಪ್ರಾಣಿ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಯೇ ನಾವು ಕಲಿತದ್ದು.

ಈ ಚಿಕಿತ್ಸಾಪೂರ್ವ ಪ್ರಯೋಗ ಕೇವಲ ಔಷಧಿ ಕುಡಿಸಿ ಸತ್ತವೋ ಬದುಕಿದವೋ, ಗುಣವಾಯಿತೋ ಎಂದಷ್ಟೇ ನೋಡುವ ಸರಳ ಕ್ರಮವಲ್ಲ. ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಬದಲಾದಂತೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ರೀತಿ ಕೂಡ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ಚಿಕ್ಕಪುಟ್ಟ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾನ್ಸರ್, ಡಯಾಬಿಟಿಸ್ ಮೊದಲಾದ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಕೃತಕವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಇಲಿಯ ತಳಿಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಔಷಧಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆಯೋ ಎಂದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಎಷ್ಟು ಕೊಟ್ಟರೆ ಪರಿಹಾರ, ಎಷ್ಟು ಕೊಟ್ಟರೆ ವಿಷ ಎಂಬುದೂ ಪ್ರಯೋಗದ ಭಾಗವೇ. ಹಾಗಂತ ಪ್ರಾಣಿಪ್ರಯೋಗ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಔಷಧಿಗಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತವಲ್ಲ.

ಯಾವುದೇ ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿದ್ದರೆ ಅವು ಕೂಡ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕು. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಹಚ್ಚುವ, ರೆಪ್ಪೆಗೆ ಬಳಿಯುವ ಕಪ್ಪಿನಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಮುಖಕ್ಕೆ ಬಳಿಯುವ ಲಕ್ಷದೆಂಟು ರೀತಿಯ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಕೂಡ ಮೊದಲು ಪ್ರಾಣಿಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗವಾಗಬೇಕು. ಯಾವುದೇ ಸೌಂದರ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮುಖಕ್ಕೆ ಬಳಸುವಂಥವು.

ಅವುಗಳು ಕಣ್ಣಿಗೆ ತೊಂದರೆ ನೀಡುತ್ತವೆಯೇ, ತುರಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಆಗುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷೆ ಆಗುವುದು ಮುಖ್ಯ. ಆ ಪ್ರಯೋಗಾರ್ಥ, ಇಂಥ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಹಚ್ಚಿ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ skin and eye irritation tests ಎಂದೇ ಹೆಸರು. ಇದು ಅದೆಷ್ಟು ಅಮಾನವೀಯ ಪ್ರಯೋಗವೆಂದರೆ ಕೆಲವು ದೇಶಗಳು ಈ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಇಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಷೇಧಿಸಿವೆ.

ದೇಶಗಳು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಬಡದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿವೆ. ಇನ್ನು, ಕೆಲವು ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ವಿಕಸನ ಹೊಂದಿದ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮನುಷ್ಯನ ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆ, ಖಿನ್ನತೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ‘ಪ್ರಯೋಗ ಮಂಗ’ ಮೊದಲಾದ ವಿಕಸಿತ ಪ್ರಾಣಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಅವುಗಳಿಗೆ ಜೀವಪ್ರಜ್ಞೆ ಜಾಸ್ತಿ ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಹಿಕೆ. ಮನುಷ್ಯನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಬೇಕು ಎಂದರೆ ಆ ಮನುಷ್ಯನ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಬೇಕು. ಆದರೆ ಬಹುಪ್ರಜ್ಞೆಯುಳ್ಳ ಮಂಗನಂಥ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಕೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಈ ರೀತಿ ಅನ್ಯಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಮತಿ ಕೊಟ್ಟವರು ಯಾರು? ಅದು ನೈತಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಬಹುತೇಕ ಮುಂದುವರಿದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಯೋ ಗಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಾನೂನುಗಳಿವೆ. ಇಲಿಯನ್ನೇ ಇರಲಿ, ಅದನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಳಸಬೇಕು ಎಂದು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಇಲಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ಬಳಸುವಂತಿಲ್ಲವಲ್ಲ!

ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಬೆಳೆಸಿದ ಇಲಿಯನ್ನೇ ಬಳಸಬೇಕು. ಅದನ್ನು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಿದವ ರಿಂದಲೇ ಪಡೆಯಬೇಕು ಇತ್ಯಾದಿ. ಅದರ ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯ ಎಂದರಷ್ಟೇ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಲೆಕ್ಕಮೀರಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಬೇರೆ ದಾರಿಯಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಬೇಕು.

ಏನೇ ಮಾಡಲಿ- ಬಳಸುವ ಪ್ರಾಣಿಗೆ ನೋವು, ತ್ರಾಸಿನ ಅನುಭವ ಆದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಬಳಸುವುದು ಇಲಿ, ಮೊಲವನ್ನೇ ಆದರೂ ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಅದನ್ನು ಕಾಣಬೇಕು ಇತ್ಯಾದಿ. ಅದನ್ನೆಲ್ಲ ಸಂಭಾಳಿಸುವುದು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಬಹುತೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿ ದಯಾಸಂಘ, ಕಾನೂನು ಇವೆಲ್ಲವೂ ಈ ಪ್ರಯೋಗಪಶುಗಳ ಯೋಗಕ್ಷೇಮ ಸರಿಯಾಗಿ ನಡೆಯು ವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಯೋಗ ಮುಗಿದಾದ ನಂತರ ಅವುಗಳಿಗೆ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ನೀಡಿ ಅಥವಾ ಮಂಪರು ಔಷಧಿಯಿಂದಲೇ ಕೊಲ್ಲಬೇಕು. ದಯಾಮರಣವೂ ಗೌರವಯುತವಾಗಿರಬೇಕು, ಬೇಕಾಬಿಟ್ಟಿ ಯಾಗಬಾರದು. ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ (ಮನುಷ್ಯನೇ ಮಾಡಿಕೊಂಡ) ನೀತಿ ನಿಯಮ. ಆದರೆ ಅಸಲಿಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ನಮ್ಮ ಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ, ಪಾಪಪ್ರe ಕಾಡದಿರಲಿ ಎನ್ನುವಂತೆಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಲ್ಯಾಬಿನ ಪಂಜರದೊಳಗೆ ಹುಟ್ಟಿ ಸಾಯುವ ಇವುಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮ ಗೌರವದ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಹೇಗೆ ಅನುಭವ ವಾಗಬೇಕು ಹೇಳಿ? ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಯಾಗುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು, ತಳಿಯನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಜಾಗರೂ ಕತೆಯಿಂದ ಬೆಳೆಸಬೇಕು, ಅವು ರೋಗಮುಕ್ತವಾಗಿರಬೇಕು ಇತ್ಯಾದಿ.

ಹಾಗಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗಪಶುಗಳು ಬಲು ತುಟ್ಟಿ. ಸಾಧಾರಣ ಇಲಿಗೆ 150ರಿಂದ 400ರುಪಾಯಿ. ಅದೇ ಕೃತಕ, ಮನುಷ್ಯನ ವಂಶವಾಹಿನಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯಾಗುವ ಇಲಿಯಾದರೆ 5-6 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ. ಗಿನಿಪಿಗ್ ಇವೆಲ್ಲದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಅಷ್ಟೇ ಹಣ. ಬೆಕ್ಕು, ನಾಯಿ ಇತ್ಯಾದಿಯ (ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಔಷಧಿಗೆ) ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬೆಲೆ ೧-೨ ಲಕ್ಷ ರುಪಾಯಿ. ಇದು ಬಿಟ್ಟು ಕೆಲವೇ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ‘ವಾ-ನರ’- ಮನುಷ್ಯನಲ್ಲದ ಸಸ್ತನಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳೇ ಬೇಕು.

ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುವುದು ಕೆಂಪುಮೂತಿಯ ಮಂಗ. ಅದು ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಸಹಜವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅವೆಲ್ಲ ಭಾರತ ಮೊದಲಾದ ಏಷ್ಯಾ ದೇಶಗಳಿಂದಲೇ ಪೂರೈಕೆಯಾಗಬೇಕು. ಒಂದು ಪ್ರಯೋಗದ ಮಂಗ ಅಮೆರಿಕದ ಲ್ಯಾಬ್‌ಗೆ ತಲುಪಬೇಕು ಎಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ತಗಲುವ ಖರ್ಚು ಏನಿಲ್ಲವೆಂದರೂ ಹತ್ತರಿಂದ ಅರವತ್ತು ಸಾವಿರ ಡಾಲರ್.

ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಎಂಟು ಲಕ್ಷ ರುಪಾಯಿಯಿಂದ ಐವತ್ತು ಲಕ್ಷ ರುಪಾಯಿಯವರೆಗೆ. ಈಗ ‘ನಮ್ಮ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಮಂಗವಿದೆ, ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಬಂದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ’ ಅನ್ನಬೇಡಿ! ಈಗೀಗ ಕೆಲವೊಂದಿಷ್ಟು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಳಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿಂಪಾಂಜಿ. ಶೇ. 98.8 ಮನುಷ್ಯನ ವಂಶವಾಹಿನಿ ಹೊಂದಿರುವ ಅವುಗಳು ಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲೂ ಅಷ್ಟೇ ಮುಂದುವರಿದಿರುವಂಥವು.

ಹಾಗಾಗಿ ಗೊರಿಲ್ಲಾ, ಚಿಂಪಾಂಜಿಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ದೇಶಗಳು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿವೆ. ಆಕ್ಟೋಪಸ್, ಡಾಲಿನ್ ಇವೆಲ್ಲ ಕೂಡ ಅವುಗಳ ಪ್ರeಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಬಳಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ಜೀವ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ತೂಕದ ಅಳತೆ ಕೂಡ ನಾವೇ ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡದ್ದು. ಒಟ್ಟಾರೆ ವಿಜ್ಞಾನವರ್ಗ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ತೀರಾ ಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದಲೇ ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತವೆ.

ಈಗೀಗ ಕೆಲವು ಉತ್ಪನ್ನಗಳು cruelty-free ಪ್ರಾಣಿ ಹಿಂಸೆಯಿಲ್ಲದೆ ತಯಾರಾಗುತ್ತವೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಅನ್ಯಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಈಗೀಗ ಎಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಲ್ಲ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಈಗೀಗ ಪ್ರಾಣಿಯೇ ಇಲ್ಲದೆ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾಂಸವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಅಂಗಾಂಶದಿಂದ ಕೃತಕವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅವುಗಳ ಬಳಕೆ ಈಗೀಗ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಈಗ ಕಳೆದೊಂದು ದಶಕದಿಂದೀಚೆಗೆ ಬಹುತೇಕ ದೇಶಗಳು ಇದೆಲ್ಲದರ ಸುತ್ತಲಿನ ಕಾನೂನನ್ನು ಬಿಗಿಗೊಳಿಸಿವೆ. ಈಗೀಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆ ಎರಡೂ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿಯೇ ಬೆಳೆಯಬೇಕೆಂಬ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಹೆಚ್ಚು ಜಾಗೃತವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ಬಳಕೆ ಕೂಡ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗಾದರೂ ತಗ್ಗಿಸಿವೆ.

ಆದರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸರೋಗಗಳು ಬರುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಸದ್ಯ ಇವೆಲ್ಲದಕ್ಕೆ ಮುಕ್ತಾಯವೆಂದಿಲ್ಲ. ಅನಿವಾರ್ಯ. ನಾವು ಆ ದಿನ ಹಂದಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯೋಗ ನೋಡಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಬಂದು ಕೂತೆವು. ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದ ವಿeನಿಗಳು, ಸಂಶೋಧಕರು ಜತೆಯಾದರು. ಆ ಸಂಶೋಧಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ‘ಪೆಪ್ರೋನಿ ಪಿಜ್ಜಾ’ ಆರ್ಡರ್ ಮಾಡಿದ.

ಪೆಪ್ರೋನಿ ಎಂದರೆ ಅದನ್ನು ಹಂದಿಯ ಮಾಂಸ ಬಳಸಿ ತಯಾರಿಸುವುದು. ತಮಾಷೆಯೆಂದರೆ ಅದೇ ಸಂಶೋಧಕ ಕೆಲವು ಗಂಟೆಯ ಹಿಂದೆ ಹಂದಿಯನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಬಳಸುವಾಗ ನಾವು ಎಷ್ಟು ಮಾನವೀಯವಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ, ಏಕಿದು ಅನಿವಾರ್ಯ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನಮಗೆ ವಿವರಿಸಿದ್ದ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ಇನ್ನೊಂದು ಹಂದಿಯ ಮಾಂಸವನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದ.

ಲ್ಯಾಬಿನ ಪಂಜರದೊಳಗಿನ ಪ್ರಾಣಿಯ ಮೇಲಿದ್ದ ದಯೆ, ಪ್ರೀತಿ, ಗೌರವ ತಿನ್ನುವ ತಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಆತನಿಗೆ ಕಾಣಿಸಲಿಲ್ಲ. ನನಗೆ ಆ ದಿನ ಅಸಾಧ್ಯ ತಲೆನೋವಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಊಟಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಒಂದು ತಲೆನೋವಿನ ಗುಳಿಗೆ ನುಂಗಬೇಕಾಯಿತು. ಆ ಗುಳಿಗೆಯನ್ನು ನುಂಗುವಾಗ ನನಗೂ ಅದರ ಪ್ರಯೋಗದ ಹಿಂದಿನ ನೋವು, ಅಮಾನವೀಯತೆ ಇದ್ಯಾವುದೂ ಕಾಣಿಸಲಿಲ್ಲ.

ಮಾಂಸಾಹಾರಿಗಳನ್ನು ಕಸಾಯಿಖಾನೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದರೆ ಅರ್ಧಕ್ಕರ್ಧ ಮಂದಿ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿಗಳಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದೊಂದು ಮಾತಿದೆ. ‘ಕೊಂದ ಪಾಪ ತಿಂದು ಪರಿಹಾರ’ ಎಂಬ ಮಾತಿದೆ. ಕೊಲ್ಲುವವರು, ಕೊಳ್ಳುವವರು ಪ್ರತ್ಯೇಕ. ನಾವು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯೇ ದ್ವಂದ್ವಪೂರಿತ. ಪ್ರಾಣಿವಧೆ ಅನಿವಾರ್ಯ ಎಂದಿರುವಲ್ಲ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಕಣ್ಣಿಂದ ಮರೆಮಾಚಿಸಿ, ಅಡಗಿಸಿ ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಮಾಧಾನಗೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ!! ದಯೆ, ಕರುಣೆ ಎಲ್ಲವೂ ಸಾಪೇ?